Doğan Kardeş

(...)  Çapı ve kalitesi ne olursa olsun bir çocuk mecmuasının 50 kuruş fiyatla satılması bence, milli korunma hükümlerine aykırı bir hareket olur (…) Fikir ve terbiye mevzuu üzerindeki ihtikar bizce, bir kumaş ihtikarlarından çok daha vahimdir. 50 kuruşu ödeyemediği için çocuğunun kederinden daha büyüğüne kapılan yoksul aile babalarının duygularına iştirake mecburum. Bu sebeple mecmuanın çıkışını kutlamayacağım (Esat Adil, Tan, 28.4.1945).

Yukarıdaki yorum, en uzun ömürlü popüler çocuk dergimiz Doğan Kardeş çıktığında Esat Adil tarafından yazılmış. Adil, 46' Seçimlerinde TSP (Türkiye Sosyalist Partisi) lideri olarak siyasete atılacak, kısa süre içinde rejimin kendini sola kapatma kararıyla birlikte, sudan sebeplerle hapse düşecek ve uzun yıllar, girip çıkarak, siyasi mücadelenin yanı sıra sahiden acılarla dolu bir hayat yaşayarak epeyce çile çekecektir. Adil, hayatı boyunca Sovyetik sol eğilimlere karşı duracak, TKP çevreleriyle uzlaşamayacaktır. Onun yerlici sosyalizm anlayışının anlaşıldığını söylemekse kolaycılık olur.

Yorum, aynı yılın sonunda linçci bir kalabalık tarafından tahrip edilen Tan gazetesinde çıkmış... Esat Adil, gazetede Adiloğlu müstear adıyla kolay anlaşılır (populist) biçimli eleştirel yazılar yazıyor, Doğan Kardeş'in çıkışı hemen her gazetede övgüyle karşılanırken o aynı mantık içinde yine ters köşe yapmış...