Cumartesi, Haziran 27, 2020

Suçlu Defteri


Sahaflardan tuhaf ve sevdiğim türden bir kitapçık buldum. Yıllar oldu, denk düştükçe, suçlu resimlerini cinayet tarihi faslından toplarım. Hadi gençken memleketin cinayetlerini "yazayım" filan derdim, şimdi öyle bir iştahım da yok, gel gör ki insan kolay vazgeçemiyor, halen alışkanlıkla topluyor, inceliyorum. 

Bulduğum kitapçık, İstanbul emniyetinin kendi içinde-hizmete özel bastırdığı, muhtemelen karakollara ve önemli devriyelere dağıttığı bir şey. Sayı olarak iki yüze yakın, tamamı erkek ve "aranan" suçluların vesikalık fotoğraflarını derlemişler. Küçücük, avuç içi büyüklüğünde hazırlanmış ki cebe sığsın, taşınması kolay olsun... 

Bendeki nüshanın sahibi, artık her kimse, işine titizlenen bir polismiş, resimlerin altına notlar düşmüş, düzeltmeler yapmış, ölenleri belirtmiş filan... Kitapçığın yayın tarihini -yazmadığı için - bilemiyorum ama lakaplardan ve suçluların görünümlerinden bana 1950'li yılların ilk yarısı gibi geldi. Örneğin resimlerdeki suçlu erkeklerin yüzde onu bile "bıyıksız" değil. Halbuki, bir on yıl sonra, bu oran değişir, genç suçlular modaya uyar, girip çıktıkları mekanlara göre "façalarını" değiştirirler. Kitapçıktaki fotoğraflar daha ağır ve eski usul kabadayıları andırıyor. Lakaplar hakeza öyle, arkaik duruyorlar. Arap Hayati, Kürt Abbas veya Arnavut Cafer gibi etnik vurguyla hatırlanan suçlu çok. 

İlginç geldiği için yazayım, sadece bir tane Rum (İstiradiyis) ve bir Ermeni'ye (Sarkis) rastladım. Gayri Müslim azınlıkların nüfus olarak azalmaları kadar orta sınıflara ve şehir hayatına uyum sağlamaları bunda bir etken olabilir. Karadenizli veya Laz nitelemesi yok denecek kadar az... Onun nedeni İstanbul'a ancak o yıllarda göç etmeye başlıyor olmaları belki de...

Hoşuma giden lakaplara rastladım. Örneğin Reşit Ayaz'a "Araba" diyorlarmış, Mehmet Durdurmaz'a ise "Hammet" ... E buna şaşırdım, hani "Papelci", "Pire" ve hatta "Fantoma" bile olabilir de Hammet sahiden baş döndürücü... Yoksa yanlış mı yazmışlar filan diyerek gülüyorum kendime...

Son not: kimsenin ne suç işlediğini bilmiyoruz ama Şükrü Arslan isimli suçlunun altına "Polis Katili" yazılmış... Vay onun haline! 

3 yorum:

Adsız dedi ki...

Vahap Erdoğan... aynı adamdan iki tane kullanmışlar

Unknown dedi ki...

Fantoma baba adamdı,benim öz amcamdır.Nişantaşında herkese iyiliği vardır.

Adsız dedi ki...

Resit Ayaz hala hayattadir... ve nami diger adi da Arabo dur. Kendisi dedem olur. Duzletmek ve dogru bilinmesini istedim.

Related Posts with Thumbnails