Takoz (4)

Şiir maydanoz değildir: Salah Birsel yorumu.

Cönk: İçinde halk edebiyatından şiir, türkü, mani, fıkra, dua, hutbe türü anonim ürünlerinden yer aldığı meşin kaplı, ciltli defter mecmua. 

Süleyman Efendi: Orhan Veli’nin ünlü dizesi nedeniyle edebiyat çevrelerinde yıllardır konuşulan ünlü şiir oyuncusu.

Bak: "İsteyen denize isteyen kendine baksın." (Süreyya Berfe).

Ürperme: “Türkçenin ortasında geniş bir sevgi ve şefkat ürpermesidir. Reşat Nuri.” (Tanpınar).

Öğretmenler ve memurların romancısı: Mehmet Kaplan’ın Reşat Nuri Güntekin nitelemesi.

Bir nevi maskara Don Kişot: Halide Edip’in tanımlamasıyla Şıpsevdi’nin kahramanı Meftun.

Mazi: "Mazi lezizdir, ona geçen zaman ile bozulmadığı için itimad eder, onu solmadığı için severiz." (Abdülhak Şinasi Hisar).

Garip: “Vezinle kafiyeye, edebi sanatlara, burjuvaziye, eskilere, duygusallığa, şairaneliğe hayır!” manifestosu. 

Külliyat: Bir yazarın bütün eserlerini içeren dizi.

Anakronizm: Ne zaman yaşandığı belli olan bir kişiliği ya da olayı, başka bir dönemde geçmiş ya da yaşanmış gibi gösterme.

Zümrüdüanka: Simurg, Kaf Dağı’nda yaşayan mitolojik kuş.

Basmakalıp: Harcıâlem, klişe, sıradan, iptizal.

Fayda: "Ben güzele güzel demem / Güzel faydalı olmalı / Güzel dediğin işe yaramalı." (Eyüboğlu). Dizelerindeki 1950’lerin hemen başında şaire yönelik eleştirel biçimde tartışılmıştır.

Bahname: Osmanlı’da erotik edebiyatı ve cinsellikle ilgili malumat içeren kitaplara verilen isim.

Cem: Şarabı bulduğu için hazzın ve eğlencenin simgesi olan hayali kişilik.

Ceride: Gazete.

Ağız: “Kahramanlardan birini alıp onun ağzından anlatmayı daha kolay bulurum.” (Reşat Nuri).