Alf-Art

Türkçede 2009 yılında çıkan özel bir Tenten albümünden söz edeceğim. Hergé’nin son Tenten serüveni olarak tasarladığı Alph-Art’ın eskizlerinden, bir başka deyişle story-board çalışmasından oluşan bir albüm bu. Vakt-i zamanında Hergé’in nasıl bir serüven tasarladığı büyük bir merak uyandırmış, senaryoyu biçimlendirirken izlediği yolu (haliyle arayışlarını) göstermesi bakımından albüm ses getirmişti. Hoş, Hergé serüveni tamamlayamasa da, her zaman ayrıntılı tasarım ve çizimlere girmese de Alf-Art, sahici bir ilgiyi hak ediyordu. Sınırlı malzemeye karşın albümün iç sayfa tasarımı ve grafik düzenlemesi gayet başarılı. Hergé, metni kendi anlayabileceği biçimde notlarla oluşturduğu, en azından bir başkası okuyacakmış gibi düşünmediğinden yazdıkları her zaman anlaşılmıyor. Üstelik çevirmen de Türkçeye hâkim olmadığını gösteren cümleler kurmamış değil. Bu, takip etmeyi bir parça güçleştiriyor kaçınılmaz olarak. Alph, alfabenin ilk harfleri-kısaltması olduğundan Türkçeye çevrilirken Alf denmiş, Art ise aynen bırakılmış. Harflerin/Alfabenin sanatı anlamında bir isim aslına bakılırsa. Pop-Art etkisiyle yapılan adlandırmaları çağrıştıran bir tercihte bulunmuş Hergé. Hikâye sanat kalpazanlığı çerçevesinde geliştiği için sergi ve koleksiyon mantığının, yeni sanat akımlarına ilgi gösteren çevrelerin hicvedilmek istendiği anlaşılıyor. Bitirirken iki not düşelim. Albüm, Tenten’in 75.yılında yayınlanırken, ilk baskılarda yer alamayan (yeni bulunan) sayfalar eklenmiş. Doğrusu, bu sayfalar da hikâyeyi tamamlamıyor ama sevimli küfürbaz Kaptan Haddock için neşeli bir evrim anı tasarladığı anlaşılıyor. Ve Hergé’in bazen sayfanın başında çok düşündüğü, çok vakit harcadığını, gayri ihtiyari ilgisiz karalamalar yaptığını fark ediyoruz. Böylesi birkaç sayfa insanı gerçekten mutlu ediyor, daha yakından görmek istiyorsunuz.