Dumlupınar

Dumlupınar Faciası olarak bilinen "kaza" ellili yılların kanonik bir trajedisiydi, sonraları anmaları-hatırlatmaları olsa da asla o yıllardaki kadar yoğun hissedilmedi. Yukarıdaki görsel, faciayı anlatan kısacık bir kitapçığa ait, Oğuz Aral çizmiş, o sebeple aldım zaten...

Dumlupınar bir denizaltı, Amerikalılar tarafından hibe edilen gemilerden biri, çok değil, birkaç yıl sonra Çanakkale Boğazında İsveç bandıralı ticari bir gemiyle çarpışıyor (4 Nisan 1953). İçinde bulunanların dörtte üçü kaza anında ölüyor, geride kalan yirmi kadar asker, torpido dairesinde kurtarılmayı bekliyor, ne yazık ki, mümkün olmuyor. Anlatılanlara göre askerlerden biri "Bizi kurtaramasanız da Vatan Sağolsun" diyor ve bu söz, milli fedakarlığın şiarı olarak gazete manşetlerinden radyo programlarına, siyasi nutuklardan şiirlere kadar her yere yayılıyor. 

Popüler kültürün işleyişi her zaman hesap edilir değildir, bugün dinlediğinizde ilgisini kurmak mümkün olmasa da o tarihlerde Zeki Müren'in söylediği "Bir Bahar Akşamı" şarkısının hüzünlü havası, artık nasılsa bu trajediye uygun bulunuyor ve Dumlupınar Faicası'yla özdeşleştiriliyor..."Neden başınızı öne eğdiniz" sözleri galiba diyorum, yetişememenin getirdiği mahcubiyete tekabül ediyor... 

Kitapçık, trajediden ticari olarak faydalanmak için çıkarılmış, bugün sadece sosyal medyayı dolanarak sayılı dakika içerisinde öğrenilebilecek doğru-yanlış malumat, o yıllarda bu türden ucuz broşür misali sentimental kitapçıklardan ediniliyordu. Zamana ancak bu kadar "hızlı" ulaşılıyordu veya...