Rezilyans

Denk gelince paylaşayım istedim, "resilience" sözcüğü, dilimizde rezilyans olarak kullanılır olmuş, gugıllayınca daha iyi anlıyorsunuz yaygınlaşmış da... Resilience, psikolojide koşullara uyum sağlayabilme, krizlerle baş edebilme, kriz öncesine hızla dönebilme mahareti sayılıyor. Arada yazarım, "ipek gibi yumuşak, ipek gibi sağlam ol" gibi bir şey aslına bakarsanız. 

Geniş anlamıyla tıpçıların kendi aralarında kullandıkları sözcükler ve tanımlamalar var, haliyle bir kısmı gündelik dile de sirayet ediyor... Veya bir sözcüğü gündelik dildeki anlamın dışında bir durumu açıklamak için kullanıyorlar. 

Karşılaştığım bir iki örnek var, yoğun bakımda yatan bir hastanın yaşadığı bir hareketlilik haline-öfke patlamasına "ajitasyon" demişlerdi, bilmiyordum, ilgimi çekmişti...Veya ağrı kesici demiyor, "analjezik" diyebiliyorlar. Eksiklik anlamında "defekt" demeyi tercih edebiliyorlar. Bir doktor "fatal bir yara değil" demişti, ölümcül değil demek istiyormuş.

Neden resilience sözcüğüne bir karşılık bulamamışlar ve okunuş biçimiyle dilimize aktarmışlar insan merak ediyor, psikoloji ve psikiyatri, entelektüel bir uğraş olarak sosyal bilimlere, edebiyat ve sanata, cerrahlardan çok daha yakındır halbuki...Bir karşılık aradılar mı bilemiyorum ama  "rezil" ile başlayınca insana tuhaf geliyor.