Niye kopya?

Sigara İçmeyenler Derneği (kuruluşu 1978) Dışbank'ın sponsorluğunda Red Kit'in sigarayı bırakmasını esprileştiren bir afiş hazırlatmış...Sahaflardan aldım, bant izlerinden anlaşılıyor, muhtemelen bir ofisin duvarında asılıymış...

Şöyle bir bakındım,  Red Kit 1983 yılında sigarayı "bırakmış", bize sirayeti hemen olmamıştır diye tahmin ediyorum, anca üç beş yıl sonra, Dünya Sağlık Örgütü dizinin çizeri Morris'e ödül vermiş, yine haber olmuş, yine konuşulmuştur. 

Sigara karşıtlığının dünyadaki ömrü yarım asrı biraz geçmiş olabilir, gündelik hayatta etkisi bakımından bizde de yirmi yıldır daha yoğun biçimde kendini hissettiriyor. O yüzden bu afiş erken örneklerden biri aslında... 

Afişin Doğan Grubun Dışbank'ı satın aldığı doksanlı yıllarda üretildiğini tahmin ediyorum. Yayın hakkı yine Milliyet ve Doğan grubunda olan bir çizgi kahramanı kullanmışlar çünkü...

Afişi ilk gördüğümde Red Kit'in orijinal çizgilerinin kullanılmadığını, bizim buralardan birine çizdirildiğini fark ettim. Yayın hakları nedeniyle Red Kit'i gerekçesi ne olursa olsun hak sahiplerinin izni olmadan kullanamazsınız, mutlaka ilanın bir köşesinde izinle kullanıldığına dair bir ibare yer alması gerekir. 

Ellerinde orijinali varken bunu yapmamışlar, Türkçe yayın hakkı sahibi olmalarını bu kopya için hak gibi görmüşler,  kamu yararını gözettiklerini düşünmüşler, önemsememişler diyelim... Halk ağzıyla söylersek, "hayır işi" diyerek geçiştirmişler.

Telif meselesi arada yazıyorum, o kadar pervasızca ve tuhaf kullanılıyor ve kullanılmıyor ki, insan bir noktadan sonra şaşıramıyor bile...