Pazar, Nisan 25, 2021

Tenten İstanbul'da

Tenten İstanbul'da, Tenten'in Türkiye'de üretilmiş kopya serüvenlerinden biri. Uzun seneler evvel, ben çocukken, Tenten İstanbul'da serüvenini, (Tintin et le Mystére de la Toison D'or) filminin çizgi roman uyarlaması sanıyordum. 

Mahallede böyle bir serüveni çizgi roman olarak okuduğunu söyleyen bir çocuk vardı, nasıl merak etmiştim anlatamam, yalan söyleyecek değildi ya, film hikaye olarak Milliyet Çocuk'ta tefrika edilince daha da heyecanlanmıştım. Milliyet Çocuk, niye o çizgi romanını değil de, öykü tefrikasını yayımlamıştı, tabii ki anlamamıştım. 

Seneler sonra, Tenten'in İstanbul'da geçen bir filmi olmasını vesile ederek Türkiye'deki yayıncısının kopya bir serüven ürettiğini öğrenecektim. 

Hah, işte yukarıdaki kapak o serüveni içeren sayıların cilt kapağı. [Pek de düzgün bir örnek değil çünkü ciltçi kenardan öyle bir kesmiş, öyle bir "acı acı" uçurmuş ki, üzülmemek elde değil... ]

Bu serüveni kim çizmiş-kim kopyalamış belirsiz, metni okuyunca bir yazarı ve çizeri olduğu anlaşılıyor, çünkü bununla ilgili bir espri yapılmış, ortak bir çalışma olmuş, bilemiyorum, yakın zamanlarda bu kopya çizgilerin sahibinin Şahap Ayhan olduğu iddia edildi, ben o kadar emin değilim. Madem ihtimallerden söz ediyoruz, yazarı yayınevinin sahibi olan Burhanettin Şener olabilir. 

Yazar ve çizerlerin kendilerini çizgi romanın içinde göstermeleri, bir espri olarak "gerçekliği" tahrif etmeleri o yıllarda bir moda... Ben "yazıyorum" ve "çiziyorum" demek veya hikayeyi birdenbire kesip kahramanla "yaratıcısını" karşılaştırmak o yılların bir modası... Tenten'de yapılan,  yukarıdakikarde görülen Kaptanın şikayeti o mizahi modanın bunun bir örneği...

İtiraf edeyim, beklentim düşük olduğundan olabilir, öyküyü kötü bulmadım, evet, dağılıyor filan ama kendince esprisi ve devamlılığı var. Hikayede Orhan Günşıray ve Öztürk Serengil göndermeleri var örneğin. Bir papağanla karşılaşıyorlar, kuş Adanalı Tayfur gibi "Yeşşe!" diye "bağırıyor", o yıllarda İnönü bile siyaseten sarkastik bir biçimde "Yeşşe" demişti, hatırlatayım, popüler kültürün dilindeydi yani. Fırsat buldukça Tenten'in bu yerli serüvenlerine devam edeceğim.

2 yorum:

  1. Bu çizimleri Pascal Somon yaptı diye biliyorum. Saygılar
    Burak

    YanıtlaSil
  2. Mümkün değil, bizdeki yayın çıktığında Somon küçücük çocuk... diğer yandan Tenten parodileri vardır, çıkmış ve bizimkiler de oradan birebir kopyalamış olabilirler, Tenten'i severim ama Fransızcadaki parodilerini toplamak gibi bir ilgim olmadı, karşılaştırma yapmak gerekiyor demek istiyorum. Yani o parodiden kopyalanmışsa şaşırmam.

    Yeri gelmişken not düşeyim, bu da söyleniyor, Ali Recan'ın Tenten kopyası yaptığını düşünmüyorum, kendisine sormuştum, Burhan Şener'den yapılmış kopyaları satın aldığını söylemişti, bunu yaptı mı emin değilim ama korsan olarak yayımlamıştı. Kolaylıklar.

    YanıtlaSil