Hırkız

Fotoğraftaki arkadaş, Yeşilçam'ın ünlü oyuncularından Fatma Girik'in evini soymaya kalkışan hırsızmış. Yakalanmış, polis tarafından gazetecilere teşhir ediliyor, fotoğraf oradan sahaflara düşmüş... Boynundaki ip yanıltmasın, çalarken-evlere girerken faydalandığı gereçlerden biri. Muhtemelen çaldıklarını sırtlarken veya eve tırmanırken kullanıyordu.

Büyüdüğüm mahallede, evimiz karakola çok yakındı, ilk çalıştığım yer de Ankara Adliye'sinin karşısıydı, ondan sebep, çocuk yaşta dünya kadar olaya şahit oldum, sahiden ilginç suçluları görebildim. 

İp aklıma getirdi, yıllar önce, çok gençken, denk gelmiştim, mahalle kahvesinde biri oturuyor, çay simit yumulmuş...Hemen arkasında duvara dayanmış bir biçimde duran en az iki metre uzunluğunda, iki ucu çengelli, gövdesinde basamak gibi çubukları olan bir demir var. İlgimi çekmezdi, bir hareketlenme oldu, bir şey olacak, çaycısı-ocakçısı adama bakıyor, ben de baktım, demiri öyle fark ettim aslında. 

Meğer, içerde kağıt oynayanlardan biri polismiş, şüphelenmiş, karakoldan birilerini çağırttırmış. Küçük çaplı bir bağırış çağırış oldu, polisler adamı derdest edip götürdüler. İşte o demir, o zaman daha ayrıntılı konuşuldu, adamımız sabıkalı hırsızmış, o demiri merdiven gibi kullanıyor, balkonun veya pencerenin kenarına-betonuna takıp yukarı tırmanıyor, soyacağı evlere giriyormuş.

Fotoğrafa ve  suçluların teşhirine dönelim. İnfazın teşhirinden değil, suçüstü yakalananların teşhirinden bahsediyorum. Halk önünde infazın (idam) gerçekleştirilmesi, seyrettirilmesi daha ürkütücü elbette...İnfazın ibretlik olması, korkutması isteniyor zaten. Kolluk güçlerinin bir gövde gösterisi olarak da nitelenebilir. İdam veya açık idam yasaklanınca, polis siyaseten başka bir propaganda yolu arıyor. Gücünü göstermesi gerektiğinden basınla ilişkilerini yopunlaştırıyor, gazetelere haber servis ediyor, bu bakımdan fotoğraftaki gibi bir teşhir büyük önem arzediyor.

 

Özellikle adi suçlulara yönelik teşhirlerde rezil etme-tahkir ve tezyife yol-yön verecek bir tutumları vardır polislerin. Garip bir özgüvenle suçlulara karşı herkesin önünde "lan kes tokadı yersin" tadında alaycı sertlik gösterirler. Muhtemelen, hırsız arkadaşı bu havada gazetecilere "servis etmişler"... Fatma Girik gibi ünlü birinin evini soymaya kalkışmak, ilgi çekici bir hadise olduğu için durumu bir "pr" fırsatına  çevirmişler.

Yazılan haberleri merak ettim, nasıl magazinleştirilmiş acaba? Fato mu yakalamış ki, yakasından tuttuğu gibi..