Son Okuduklarım 87

Baron Münchausen, Alman edebiyatının en ünlü mizahi kahramanlarından biri, gerçek bir tarihi kişilikten yola çıkarak Raspe'nin maharetle diline doladığı bir hiciv aslında. Üç yüz yıldır yaşamasını yükselen Alman milliliğine bağlamak mümkün. Don Kişot'la karşılaştıranlar filan da var. Ben çocukken okuduğumda abartılı bulmuş, bir serüvenci olarak çok da ciddiye almamıştım. Bilemiyorum, belki çok eski, belki fazla Alman gelmişti bana, hiç komik de bulmamıştım. Flix, akıllı bir çizgi romancı, hatırlayanlar olabilir, dilimizde şahane bir Don Kişot uyarlaması yayımlanmıştı. Okumadıysanız arayıp bulun derim. İşte o Flix, bu defa Baron'u yorumlamak istemiş ve onu, büyük savaşta, bombardıman altındaki Londra'ya getirip, Freud'un hastası yapmış. Bu ünlü palavracıyı, Freud'un yorumladığını hayal etmiş diyelim. Güzel fikir ve kendini okutan esprili bir iş çıkmış ortaya. Lulu, Bir Kadın uzun yıllardır grafik roman dünyasında konuşulan, pek çok dile çevrilen bir albümdü. Orta yaşlı, üç çocuklu bir ev kadının ortada belirgin bir sebep yokken, yaşadığı hayattan sıkılarak başka bir yola girmesi anlatılıyordu. Ben ilk okuduğumdan beri asıl olarak anlatım biçimini sevmiştim. Karmaşık bir hikayesi yok çünkü, sıradan bir insanın yaşadığı farkındalığın akislerini anlatıyor. İlginç, sevimli, yalın ve düşündürücü bir yalpalama ve dengeyi bulma hikayesi. 

Tadında Ekonomi, Aç Bir Ekonomistin Gözünden Dünya, başarılı bir deneme kitabı...Her bölümde mutfak ve yediklerimiz üzerinden yola çıkarak global ekonomi hakkında yorumlar yapıyor. Tarihe de gidiyor, kişisel hatıralara da... Tarz olarak, bana Newsweek havasında değerlendirmeleri, o türden yorumları hatırlattı. Hamsi'den muz'a, çilek'ten erişte'ye varıncaya değin güzel bir çeşitliliği var, kapitalizm eleştirisi de yapıyor, rekabetçi piyasanın övgüsünü de...Orta yolcu siyasetten yana. Met,n lezzetli.  Şarlatanlar Dönemi, Lillian Hellman'nın bir döneme ilişkin hatıraları. Uzun zamandır aklımda olan, okumak istediğim bir kitaptı. Hellman'ın Dashiel Hammett ile ilişkisini ilgi çekici bulurum. Birbirlerine olan saygıları, zor bir dönemden geçerken gösterdikleri dayanışma hep hoşuma gitmiştir. Kitap, McCharty döneminde yaşadıklarını anlatıyor. Malumunuz, komünist olmakla suçlanıyor, kara listeye alınıyor, iş bulamıyor, fişleniyor, bir cadı avının kurbanı oluyorlar. Üzücü ama bir o kadar da şaşırtmayan olaylar silsilesi okuyorsunuz. Kitapta bir takdim yazısı var, farklı bir "radikal" tanımı yapıyor, o fasıl ilginç, ideolojiyle kıyasladığı bir bölümü alıntılıyorum: "Radikal, erdemli kişilerin peşindedir, ideologsa aşırı'nın. Radikal, hırslı, muzır kişilerden nefret eder; ideologun nefret ettiği ise öğretiye aykırı düşen düşüncelerdir, sözcüleri ne kadar saygıdeğer olursa olsun. Radikal, çürümüş bir dünyada, kişisel onuru ayakta tutmaya çabalar..." Çeviriyi Tomris Uyar yapmış, bile isteye yaptığını anlıyorsunuz.