Ütopyası Şirinler

Çizgili sanatlarla ilgili temcit pilavı gibi tekrar tekrar zikredilen haber ve iddialar oluyor, bana da soruluyor, yok Tenten ırkçı mıydı, Süpermen Yahudi miydi falan filan… Başka bir tanesi, Les Schtroumpfs-Şirinler'in komünist bir ütopya olup olmaması. Onun temelinde, serinin yaratıcısı Peyo’nun fikren sosyalist veya komünist olması yatıyor, doğru mu değil mi bilmiyoruz bu arada…

İşte, Peyo, sırf bu nedenle, hayalindeki komünist ütopyayı çizgi romanında inşa etmek istedi deniyor… İddiaya göre, Şirinler köylerinde paranın olmadığı komünal bir yaşam sürerler, her biri aynı kıyafeti giyer, her şey bedavadır. Şirin Baba, Karl Marx'a benzer ve kızıl şapka giyer. Şirinler köyünde kilise benzeri bir yer yoktur, bu nedenle din yoktur, buna karşın Şirinler'in düşmanı Gargamel papaz cübbesi giyer ve dini sembolize eder… Altın ve para düşkünü olduğu için sadece dini değil kapitalizmi de simgeler. Öyle ki serinin İngilizcesinde kullanılan isim olan Smurf’un açılımı "Socialist Men Under Red Flag/Father" dır. İddialar bununla sınırlı değil, Şirinler’deki komünist propagandayı fark eden Amerika uzun dönem diziyi yasaklamıştır ve saire…

Doğal olarak hepsi, ya yanlış ya da abartılı yorumlar… Sondan başlayayım, Amerika’da Avrupa çizgi romanının bir varlığı olduğu söylenemez, frankofonlar Amerikan piyasasına dahil olamamışlardır, yani yasaklama diye bir şey olamaz, hiç olmadı da…Yukarıda yazdım, Peyo’nun siyasal görüşlerini gerçekten bilmiyoruz, ama endüstriyel bir üretimde yayıncıların, editörlerin, sansür ve denetleme kurullarının, piyasa beklentilerinin ve ciddi rekabetin olduğu yerlerde kişiye özgü nitelikler sanıldığı kadar önemli değildir… Satışı etkileyeceği, kitleyi daraltacağı için tek kelimeyle yapamazsınız, yaptırmazlar.

Peyo, gayet basit bir düalizmle bir köy hayal etmiş, masalsı bir yer kurmuş, o köyün iyi, güzel ve doğrunun olduğu bir yer olması gerekiyor ki, o köye saldırılsın, düzen bozulsun ve serüven olsun… Kaldı ki köy, anaakım örüntülerde saflığı ve bozulmamışlığı, kent ise materyalizmi ve kapitalizmi simgeler. Şirinler, sadece komünistlerin değil muhafazakarların da hayali olabilir demek istiyorum, doğanın içinde, rekabetçi gürültünün uzağında bir yerde yaşıyorlar. Neşeli ve mutlular, Pamuk Prenses’in yedi cücelerini andırıyorlar. Gargamel, papaz değil büyücü gibidir, Pamuk Prenses’i yok etmeye çalışan Cadı’yı andırıyor. Şirin Dede de Marx'ı filan andırmaz, o masallardaki ak sakallı dede değil de nedir yani... Hani derler ya, her gördüğün sakallıyı deden sanma diye... Tamam, hakkını teslim edeyim, İngilizce ismindeki Smurf'un açılımı güzel uydurulmuş, ama uydurulmuş işte... 

Geçen birisi "doğruymuş" gibi konuşunca yazasım geldi...