Modern Prop.

Vahap Okay'ın kitabı, siyasal iletişim alanındaki ilk yayınlardan biri (1957). Ben kapağa takıldım. Kafasına çivi çakılan bir genç resmedilmiş. Dehşet verici bir şey ama çiviyi mesaj olarak kodlamışlar.

Propaganda denildiğinde genel olarak olumsuz bir şey anlamaya eğilimliyiz. İlk kullanılmaya başladığından beri propaganda dendiğinde insanların aklına manipülasyon ve komünizm geliyor... Tabii ki tesadüf değil... 

Hafızadan yazıyorum, 80'li yıllarda Amerikan popüler kültüründe propaganda sözcüğü Hitler, Stalin ve Humeyni'yi çağrıştırıyordu, kesin bir ifadeyle kötü-olumsuz bir şeydi. İnsanlar propagandaya maruz kaldıklarında beyinleri yıkanıyor, mesaja direnemiyor ve "doğru" davranamıyordu. 

Harold Laswell'in 1927 tarihli kitabı ve Magic Bullet teorisi, son derece basit olduğu için uzun yıllar etkili oldu diyelim. Kapakta çivi var, Laswell de şırınga mecazını kullanıyordu. O yıllarda genel olarak insanların manipülasyona açık olduğu ve mesaja direnemediği, tek biçimli anladığı, muhalif bir okuma yapılamadığına inanılıyordu. 

Kendisi dışında herkesi kandırılabilir, yönetilebilir ve yönlendirebilir bulan günümüz insanının temel dayanağı bu teoridir diyelim...  

E bugün farklı bir şimdiki zaman yaşıyoruz, daha karışık elbette, prop'un çivisi çıkmış mı diyelim yoksa çivi çıkar izi kalır mı bilemiyorum, Bedii Faik havasında bir yazı sonu oldu.