Depoyu fullersen buradan aya...

Kırklı yıllardan iki reklam, mizah dergilerinden ya da albümlerinden çıkartmış olmalıyım. Aynı yılın reklamları (1946), iki benzin firması, biri Shell, diğeri BP, roket ve aya seyahat imgelerini kullanmışlar...

Daha aya gitmeye bir çeyrek asır var ama hayali popüler kültüre hakim olmuş, otomobil rüyası ve roketlemek ta o günlerde birbirine yakınlaşmış mı diyeceğiz peki...

Böyle bir yakınlaşmanın bizim dergileri gazeteleri, pulp evrenini, sinemayı, reklamları ve gündelik dili etkilediğini elbette biliyorum. Ama bana bir zaman aralığı sorulsa ellili yılları işaret ederdim.

Peki bu reklamlar nerden çıktı, kırklı yıllarda yaygın bir aya seyahat hayali ve roket imgesi filan da yok... diye düşündüm...Üstelik Britanyalı benzin firmaları Türkiye'de o yıllarda varlar ama güçlü ve yaygın değiller, iddialı bir reklamveren hiç değiller... 1946'da yol desen yol yok, araba desen araba yok, aslına bakılırsa benzin firmaları yokluğa reklam vererek yatırım yapıyorlar... 

Ders verdiğim yıllarda sınamıştım, öğrenciler BP veya Shell'i kolaylıkla Amerikan emperyalizmiyle özdeşleştirirler, yani, tam da reklamların çıktığı yıllarda Amerika ile yakınlaşıyor, anti komünist bloğa dahil oluyoruz ya, Marshall Planı falan filan hemen yapıştırılır... Mesele doğru olup olmaması değil, nasıl hatırlandığı, klişe olarak nasıl yaygınlaştığı ve kabul gördüğü...Popüler kültür, doğrularla gerçeklerle değil, hayal ve iddialarla, klişe ve önyargılarla yaşar. Aya seyahat deyince aklımıza Amerika geliyor örneğin... Klişedir, "uzaya ilk çıkan ilk insan kimdi?" diye sorun kimsenin aklına Yuri Gagarin gelmiyor mesela... 

Yine geldim popüler kültürün karmaşıklığına...