Beyamca

 Çizgiyle ilgili popüler kahramanlar sayılırken Cemal Nadir'in Amcabey'i mutlaka akla gelir, zikredilir... Oysa neredeyse mesleği çizerlik karikatüristlik olanlar da dahil olmak üzere Amcabey bantlarını enikonu bilen ve okuyan yoktur. O kadar konuşuluyor, bana garip geliyor çünkü, birileri de oturup, şu külliyatı derleyip toplamaya kalkışmıyor. Böyle bir albüm-kitap olsa, neyi nasıl anlatmış-çizmiş herkesin daha doğru bir fikri olabilir halbuki...

Amcabey, ortayaşlı, hafif göbekli, yüzü güleç ve gamzeli, nüktedan ve hazır cevap bir İstanbullu erkek... Şehirde geziniyor, sağa sola laf yetiştiriyor, cevabı yapıştırıyor ve "güldürüyor". Gülme meselesi haliyle karışık, zamane mizahını bilemediğimiz için ancak tahmin ediyoruz, yoksa bugünden bakınca çok da komik gelmiyor... Hatta sivri, benbilirimci, doğrucu ve sert bile olabilir, fazlasıyla öğretmence duruyor esprileri...

Zamane mizahıyla ilgili ömrüm olursa, emekliliğimde  galiba, "arkeolojik bir şeyler" yazmak istiyorum... Bana "Amcabey" neden popüler oldu sorusunu sormak ve bir cevap aramak zihin açıcı geliyor. Hemen bir iki cevap verebiliriz, Cemal Nadir döneminin en popüler çizeri ve Amcabey basın yayın tarihi açısından yeni ve Amerikanvari bir şey...Bu ikisi bile kolektif beğeniyi açıklayabilir.

Benim ilgimi çekense şu, gazeteye modern bir tefrika hayal ediyorsunuz ve seçtiğiniz kahraman bir "amca"... Günümüz popüler kültüründe bir amcayı kahraman seçmek çok zor, medya profesyonelleri daha ilk ağızda ilgi çekmeyeceğini söylerler, iş daha başlamadan biter, günyüzüne kolay kolay çıkamaz demek istiyorum. 

Şu düşünülebilir, o yıllarda gazeteciler kendilerini devletin bir temsilcisi gibi gördüklerinden ticari değil siyasi bir tercihte bulunmayı tercih ediyorlardı. Cemal Nadir de pedagojik bir tutumla, halk terbiyesi adına bir "karakter" ve "ders" seçti kendine... Öyle anlatılmalıydı ki Amcabey "ders" vermeliydi halka...Bir erkek ve amca olması belki de ders vermesini kolaylaştırıyordu... 

Elbette bu da bir yorum...Amcabey'in popülerliğine akıl yürütmek, otuzlu yılların iklimini anlamamızı kolaylaştırabilir, ben halen o iddiadayım.