Mart Kedisi

Seksenli yılları, başka imgeler de var ama en çok Nehar Tüblek'in enflasyon-pahalılık kazığına oturmuş vatandaş-memur karikatürleriyle hatırladığımı fark ettim. Yukarıdaki karikatür, Hürriyet'in galiba 1984-85 yıllarında çıkarttığı mizah ilavesine kapak olmuş... 

Ejderha gibi çizilen enflasyon canavarı bu kerre hınzır bir mart kedisi olmuş, kazıkta oturan vatandaşla cilveleşiyor. Espri, o cilveleşmeden hoşlanmayan, işin varacağı yeri bilerek endişelenen vatandaşın yüz ifadesinde toplanmış. Zamları, kazıkla niteleyen Tüblek, kapaktaki (Bülent Düzgit'in çizdiği) espriyi istiflemiş-bulmuş. 

Halk kültürümüzde ejderha yokken, pek de bilinmezken  nasıl olmuş da "enflasyon" ejderhayla temsil edilir olmuş diye sorabilirsiniz.. Bir sembol ve karikatür klişesi olarak birebir kullanmışız demek zorundayız.  Yani Fransa'da veya İngiltere'de pahalılık nasıl ve hangi sembollerle karikatürize edilip eleştiriliyorsa biz de bunu yineleyoruz.  

Enflasyon anlatılırken ejderha veya burada olduğu gibi kedi neden kullanılıyor diye düşünebiliriz, komikleştiriliyor çünkü, nasıl tarif edilirse edilsin iyimser bir yönü var. 

Enflasyonla özdeşleştirilmesi gereken siyasetçiler ve bürokratlar varken, bizatihi sorumluları belliyken diyelim hayali tipleme ve sembolleşmelere yönelmek popüler kültürün ne olduğunu çok güzel anlatıyor elbette. Yüzleşmiyor, şahsileştirmiyor, ortaya oynuyor ve yine de muhalefet ediyor gibi görünüyorsunuz....