Kaligrafi

Her sanatçının hikâyeleştirmesi, karelendirmesi, kare içi istifi, karakterleri, efektleri ve kaligrafisi farklıdır. “Sanattır, beğenmeyebilirsiniz”in “cevabı “sanat olsaydı beğenirdik” değildir. Puslu Kıtalar Atlası’nı çizgi romana uyarlayan İlban Ertem’in bir üslubu, yıllara dayalı bir tecrübesi ve yorumu var. Dikkat edin, yaptığı işe çizgi roman bile demiyor, ısrarla “resimli roman” adlandırması yapıyor, bu da bir tercih. Bence doğru değil ama bu da onun yorumu.

İlban Abinin yine bir tercihi var ki o da zaten bugün tartışılıyor, kaligrafiyi kendi el yazısıyla yapmak istiyor. Bu kaligrafiyi beğenmeyebiliriz, ben de beğenmiyorum ama onun tercihine saygı duyuyorum. Balon yazılarını ve anlatım kutularını, alışılageldik biçimde kullanmadığı, farklı yerlerden böldüğü- tirelediği, sağdan sola aşağıdan yukarıya aldığı oluyor. Ben bunun okumayı güçleştirdiğini düşünüyorum, o bunun o kadar da önemli olmadığına inanıyor. Bütünlüklü olarak bu tercihin sakıncalarını anlayışına sığınarak anlattım elbette ama daha ötesinin nezaketsizlik olduğuna inanıyorum. İlban abi, çizgi dünyasında gördüğüm-tanıdığım en büyük çelebilerden biri. Bu da onun kitabı.

-Kitapta tashih gerektiren kaligrafi sorunları var, iddia edildiği kadar çok değil ama evet, var…Karelerde bir iki yerde sıralamasında karışıklık olmuş vs… Hepsi, bir sonraki baskıda düzeltilir.

- Kitapta çizerin yaptığı, ana metnin oyunbazlığını pekiştiren küçük oyunlar var, onların hata olduğunu düşünerek bu oyunbazlığı ıskalamayın derim.

Sanattır, beğenmeyebilirsiniz…